Magazin Editor
Magazin Habercisi
Steroidsiz iltihap giderici ağrı kesiciler, genel adıyla NSAID grubu ilaclar; eklem iltihabı, kesecik iltihabı ve tendon iltihabı gibi ortopedik sorunlar yaşayan hastaların tedavisinde en cok kullanılan ilaclardandır. Bu ilacların bazıları recetesiz (Ibuprofen, Motrin, Aleve) bazılarıysa receteli (Celebrex, DayPro, Relafen) olarak satılır. NSAID grubu ilaclar ağrı dindirmede (analjezi) ve iltihap gidermede (anti-inflamatuar) etkilidirler.
NSAID grubu ilaclar nasıl calışır?
İltihap giderici ilaclar iki ana gruba ayrılır:
• Steroidler (or: Kortizon)
• Steroidsiz İltihap Giderici İlaclar, yani NSAID grubu
Steroid iceren ilaclar, vucutta doğal olarak uretilen hormonların bir turevidir. Bu ilaclar ağız yoluyla alınabildiği gibi; ortopedik vakalarda belirli bolgelere enjekte de edilebilmektedirler (or: kortizon iğnesi).
NSAID grubu ilaclar, siklooksijenaz adındaki bir enzimin etkisini ortadan kaldırma prensibiyle calışırlar. Bu enzim, vucuttaki prostaglandin uretimine katkıda bulunur. Eklem ve kesecik iltihaplarında bolgesel şişliklere sebep olan madde de prostaglandindir. NSAID grubu ilaclar siklooksijenaz hormonunun salgılanmasını engelleyerek vucuttaki prostaglandin uretimini azaltır ve bu da iltihaplanmaya bağlı ağrı ve şişlikleri dindirir.
Cok basit, değil mi?
Tabi ki surec boylece sonlanmıyor. Prostaglandinlerin tek fonksiyonu iltihaplı bolgelerde şişlik ve ağrılara sebep olmak değil. Orneğin, prostaglandinlerden bir tanesi (bircok ceşit prostaglandin vardır) midenin etrafının koruyucu bir sıvıyla (mide mukozası) kaplanmasına yardımcı olur. Bu koruyucu sıvı yeterince salgılanmadığında, mide ulseri riski de artmaktadır.
Yeni nesil NSAID grubunun farkı ne?
Gectiğimiz yıllarda ilac piyasasına COX-2 inhibitorleri adı altında yeni bir grup ilac suruldu. Hatırlarsanız NSAID grubu butun ilacların siklooksijenaz (COX) enzimine karşı calıştığını soylemiştik. Geleneksel NSAID’ler (Ibuprofen, Motrin, Alave) hem COX-1 hem de COX-2 enziminin salgılanmasını engeller. COX-1 ve COX-2, vucudunuzda bulunan siklooksijenaz enziminin ceşitleridir. Yeni nesil NSAID’ler ise (or: Celebrex), sadece COX-2 salgılanmasını engeller ve COX-1 enziminin işleyişini bozmaz. Cunku, COX-1 enzimi midedeki koruyucu sıvının (mide mukozası) salgılanmasında daha onemli bir yere sahiptir. Bu yuzden, yeni nesil NSAID’lerin mide ulseri riskinin daha az olduğuna inanılmaktadır.
Fakat, yeni nesil NSAID’lerin COX-2 enzimine karşı daha iyi calıştığını gosteren hicbir araştırma bulunmamaktadır. Dolayısıyla, yeni nesil NSAID’lerin yan etkilerinin daha az olduğunu soylenebilir fakat iltihap giderici etkilerinin daha kuvvetli olduğunu soyleyemeyiz.
NSAID Grubu İlacların Yan Etkileri Nelerdir?
NSAID’lerin bazılarının recetesiz olarak satın alınabildiğini soylemiştik, fakat bu durum ciddi yan etkilerinin olmadığı anlamına gelmez. NSAID’lerin en bilinen yan etkileri, mide rahatsızlığına yol acmalarıdır. Bunun sebebinin, az once bahsedilen mide mukozasıyla ilgili olduğu duşunulmektedir. Eğer rahatsızlığınız ciddi boyutlardaysa; NSAID kullanımı kanamalı ulsere ve diğer ciddi mide problemlerine yol acabilir.
NSAID grubu ilacları almaya başlamadan once doktorunuza danışmanız gereklidir. Ayrıca, doktorunuza NSAID kullanımını tehlikeli kılabilecek diğer rahatsızlıklarınızdan bahsetmeyi de unutmayın. Hipertansiyon, astım, bobrek ve mide problemleri bunların başında gelmektedir. Ayrıca, doktorunuza kullandığınız diğer ilaclardan ve varsa ilac alerjilerinizden bahsetmeyi de unutmayın.
Aşağıdaki durumlarda NSAID’ler asla KULLANILMAMALIDIR:
• Hamilelik sırasında
• Emzirme doneminde
• Gecmişte mide ulseri yaşandıysa
• Kan seyreltici ilac kullanıldığında
Aşağıdaki durumlarda NSAID’ler sadece DOKTOR GOZETİMİNDE kullanılabilir:
• Astım hastalarında
• Karaciğer problemleri olanlarda
• Kalp sorunu olanlarda
• Bobrek sorunu olanlarda
NSAID grubu ilaclar nasıl calışır?
İltihap giderici ilaclar iki ana gruba ayrılır:
• Steroidler (or: Kortizon)
• Steroidsiz İltihap Giderici İlaclar, yani NSAID grubu
Steroid iceren ilaclar, vucutta doğal olarak uretilen hormonların bir turevidir. Bu ilaclar ağız yoluyla alınabildiği gibi; ortopedik vakalarda belirli bolgelere enjekte de edilebilmektedirler (or: kortizon iğnesi).
NSAID grubu ilaclar, siklooksijenaz adındaki bir enzimin etkisini ortadan kaldırma prensibiyle calışırlar. Bu enzim, vucuttaki prostaglandin uretimine katkıda bulunur. Eklem ve kesecik iltihaplarında bolgesel şişliklere sebep olan madde de prostaglandindir. NSAID grubu ilaclar siklooksijenaz hormonunun salgılanmasını engelleyerek vucuttaki prostaglandin uretimini azaltır ve bu da iltihaplanmaya bağlı ağrı ve şişlikleri dindirir.
Cok basit, değil mi?
Tabi ki surec boylece sonlanmıyor. Prostaglandinlerin tek fonksiyonu iltihaplı bolgelerde şişlik ve ağrılara sebep olmak değil. Orneğin, prostaglandinlerden bir tanesi (bircok ceşit prostaglandin vardır) midenin etrafının koruyucu bir sıvıyla (mide mukozası) kaplanmasına yardımcı olur. Bu koruyucu sıvı yeterince salgılanmadığında, mide ulseri riski de artmaktadır.
Yeni nesil NSAID grubunun farkı ne?
Gectiğimiz yıllarda ilac piyasasına COX-2 inhibitorleri adı altında yeni bir grup ilac suruldu. Hatırlarsanız NSAID grubu butun ilacların siklooksijenaz (COX) enzimine karşı calıştığını soylemiştik. Geleneksel NSAID’ler (Ibuprofen, Motrin, Alave) hem COX-1 hem de COX-2 enziminin salgılanmasını engeller. COX-1 ve COX-2, vucudunuzda bulunan siklooksijenaz enziminin ceşitleridir. Yeni nesil NSAID’ler ise (or: Celebrex), sadece COX-2 salgılanmasını engeller ve COX-1 enziminin işleyişini bozmaz. Cunku, COX-1 enzimi midedeki koruyucu sıvının (mide mukozası) salgılanmasında daha onemli bir yere sahiptir. Bu yuzden, yeni nesil NSAID’lerin mide ulseri riskinin daha az olduğuna inanılmaktadır.
Fakat, yeni nesil NSAID’lerin COX-2 enzimine karşı daha iyi calıştığını gosteren hicbir araştırma bulunmamaktadır. Dolayısıyla, yeni nesil NSAID’lerin yan etkilerinin daha az olduğunu soylenebilir fakat iltihap giderici etkilerinin daha kuvvetli olduğunu soyleyemeyiz.
NSAID Grubu İlacların Yan Etkileri Nelerdir?
NSAID’lerin bazılarının recetesiz olarak satın alınabildiğini soylemiştik, fakat bu durum ciddi yan etkilerinin olmadığı anlamına gelmez. NSAID’lerin en bilinen yan etkileri, mide rahatsızlığına yol acmalarıdır. Bunun sebebinin, az once bahsedilen mide mukozasıyla ilgili olduğu duşunulmektedir. Eğer rahatsızlığınız ciddi boyutlardaysa; NSAID kullanımı kanamalı ulsere ve diğer ciddi mide problemlerine yol acabilir.
NSAID grubu ilacları almaya başlamadan once doktorunuza danışmanız gereklidir. Ayrıca, doktorunuza NSAID kullanımını tehlikeli kılabilecek diğer rahatsızlıklarınızdan bahsetmeyi de unutmayın. Hipertansiyon, astım, bobrek ve mide problemleri bunların başında gelmektedir. Ayrıca, doktorunuza kullandığınız diğer ilaclardan ve varsa ilac alerjilerinizden bahsetmeyi de unutmayın.
Aşağıdaki durumlarda NSAID’ler asla KULLANILMAMALIDIR:
• Hamilelik sırasında
• Emzirme doneminde
• Gecmişte mide ulseri yaşandıysa
• Kan seyreltici ilac kullanıldığında
Aşağıdaki durumlarda NSAID’ler sadece DOKTOR GOZETİMİNDE kullanılabilir:
• Astım hastalarında
• Karaciğer problemleri olanlarda
• Kalp sorunu olanlarda
• Bobrek sorunu olanlarda