Bu ilacı aç karnına mı almalıyım yoksa tok karnına mı? Peki acaba aç karnına veya tok karnına ilaç almak ne anlama geliyor tam olarak biliyor muyuz? Yoksa bildiğimizi mi sanıyoruz?
İlaç emilimi bakımından midenin boşalma hızı çok önemlidir ve midemiz boşalmasını yemekten sonraki 1 – 2 saat içerisinde tamamlar. Dolayısıyla aç karnına almamız gereken bir ilacı ya yemek yemeden 1 saat önce ya da yemek yedikten 2 saat sonra almalıyız. Bazı ilaçların ise emilimleri besinlerle birlikte artar ya da bazı ilaçlar aç karnına alınmaları halinde midemize dokunabilirler; bu ilaçları ise tok karnına almamız gerekir. Yani ya yemek başlangıcında ya da yemek yedikten sonraki 1 saat içinde ilacımızı alabiliriz.
Hepimiz kullandığımız ilaçtan en iyi verimi almak isteriz. Hem çabuk etki etsin hem de çok etkili olsun isteriz. İlaç formülasyonları her ne kadar günden güne geliştiriliyorlarsa da bu istediğimiz etkilere ulaşmak biraz da vücudumuzla alakalı. Aldığımız ilacın etki edebilmesi için kanımıza karışması gerekir ki bunun için de öncelikle bağırsaklarımızdan emilmesi gerekir.
İlaç ne kadar çabuk emilirse etkisini o kadar hızlı, ne kadar iyi emilirse de etkisini o kadar kuvvetli gösterir. İşte bu noktada ilacı aç ya da tok karnına almak kavramıyla karşılaşıyoruz.
Genel olarak ilacın aç karnına alımı emilimini artırmakla birlikte hızlandırırda. Bunun yanısıra öyle ilaçlar da vardır ki tam aksine vücut tarafından emilimleri besinlerle birlikte alınmalarıyla artar. Bir başka husus ise özellikle midelerinden rahatsız olanlar için çok önemlidir. Bazı ilaçlar aç karnına alınmaları halinde mideye az da olsa rahatsızlık hissi verebilirler.
Siz siz olun doktor ve/veya eczacınızın ilaç alımı konusundaki uyarılarını asla kulak arkası etmeyin.
Hangileri Aç Karnına Alınmalı
Aç karna alınması gereken ilaçların başında tiroid hormonları ve mide asit pompası engelleyicileri geliyor. Antibiyotiklerin bir kısmının da aç karna alınması şart. Başka hangi ilaçların aç karna alınması gerektiğini uzun uzun listelemek istemiyorum ama bazı diyabet ilaçlarının da mutlaka aç karna alınması gerektiğini hatırlatayım.
Tok karna ya da öğünle birlikte alınması gereken ilaçların başında aspirin ve romatizma tedavisinde kullanılan ağrı kesiciler geliyor. Parrasetamol veya dipiron içeren ağrı kesiciler ise aç karna alınabiliyor. Romatizmal ağrıların tedavisinde kullanılan ilaçların çoğunun tok karna alınması mideyi korumak açısından önemli. Bazı antibiyotikleri (Ciprofloxacin, Klaritromisin) bulantı yaptığı için tok karna almakta fayda var.
Su ile İçilen:
İlaçları genelde suyla içmeniz gerekiyor. Mesela kolesterol ilaçlarını kullanırken bol su içmeniz özellikle tavsiye ediliyor. Kolesterol ilaçlarının özellikle greyfurt suyu ile birlikte kullanılmaması gerektiğini de hatırlatalım.
Greyfurt suyuyla birlikte kullanılması sakıncalı olduğu bilinen ilaçlar listesinde bazı tansiyon ilaçlarının ve ağrı kesicilerin de bulunduğunu unutmayalım. Prensip olarak hiçbir ilacı alkollü içeceklerle almayın.
Alkol bir taraftan ilaçların etkisini önlerken, diğer taraftan güçlü zararlı etkilere yol açıyor. Ayrıca bazı ilaçların alkolün vücuttaki etkilerini güçlendirip artırdığı da biliniyor.
İlaç kullanırken ilaç güvenliği konusuna dikkat etmek önemlidir. Eski hekimlere göre, “ilaçlar iki ucu keskin bıçaklardır” ve onlardan yarar göreceğim derken zararlı çıkmanız da mümkündür.
Bu nedenle ilaçları daima talimatnamesinde yazdığı gibi kullanın.
Talimatnameyi okuyun
Herhangi bir ilacı aç mı tok mu kullanacağınız konusunda kararsız kalırsanız kutuda yazılı kullanma talimatını okuyun. Bu talimatlardaki bilgiler kesinlikle doğrudur. Çünkü içeriği sağlık bakanlığı tarafından denetlenmektedir.
Talimatnamelerde ilacın ne zaman alınacağı yanında hangi ilaçlarla alınmayacağı, dozunun ne olacağı, ne gibi yan etkilerinin ya da ne gibi zararlı sonuçlarının olabileceği de yazılıdır. Yazılı bilgilerle tatmin olmaz ya da anlayamadığınız bir nokta olursa eczacınızla konuşun.
Kutusunda muhafaza edin
İlaç kullanımında birkaç önemli nokta daha var: Bazı ilaçlar besin destekleriyle birlikte kullanıldıklarında yan etkiler ortaya çıkabilir. Yeni bir ilaca başlarken kullandığınız besin desteklerini doktorunuza hatırlatın.
Daha önceden kullan-dığınız bazı ilaçlar ile yeni başlayacağınız bir ilaç geçimsizlik oluşturabilir. Eskiden kullandığınız ilaçları da doktorunuza hatırlatmalısınız.
İlaçları orijinal kutularından muhafaza etmeli, kutu kapaklarını açık bırakmamalı, nemli ortamlarda ilaç saklamamalı, kullanım tarihi geçen ilaçları tuvalete atmalı, herhangi bir yan etki gördüğünüzde hemen doktorunuz veya eczacınızla konuşmalısınız.
İlaç emilimi bakımından midenin boşalma hızı çok önemlidir ve midemiz boşalmasını yemekten sonraki 1 – 2 saat içerisinde tamamlar. Dolayısıyla aç karnına almamız gereken bir ilacı ya yemek yemeden 1 saat önce ya da yemek yedikten 2 saat sonra almalıyız. Bazı ilaçların ise emilimleri besinlerle birlikte artar ya da bazı ilaçlar aç karnına alınmaları halinde midemize dokunabilirler; bu ilaçları ise tok karnına almamız gerekir. Yani ya yemek başlangıcında ya da yemek yedikten sonraki 1 saat içinde ilacımızı alabiliriz.
Hepimiz kullandığımız ilaçtan en iyi verimi almak isteriz. Hem çabuk etki etsin hem de çok etkili olsun isteriz. İlaç formülasyonları her ne kadar günden güne geliştiriliyorlarsa da bu istediğimiz etkilere ulaşmak biraz da vücudumuzla alakalı. Aldığımız ilacın etki edebilmesi için kanımıza karışması gerekir ki bunun için de öncelikle bağırsaklarımızdan emilmesi gerekir.
İlaç ne kadar çabuk emilirse etkisini o kadar hızlı, ne kadar iyi emilirse de etkisini o kadar kuvvetli gösterir. İşte bu noktada ilacı aç ya da tok karnına almak kavramıyla karşılaşıyoruz.
Genel olarak ilacın aç karnına alımı emilimini artırmakla birlikte hızlandırırda. Bunun yanısıra öyle ilaçlar da vardır ki tam aksine vücut tarafından emilimleri besinlerle birlikte alınmalarıyla artar. Bir başka husus ise özellikle midelerinden rahatsız olanlar için çok önemlidir. Bazı ilaçlar aç karnına alınmaları halinde mideye az da olsa rahatsızlık hissi verebilirler.
Siz siz olun doktor ve/veya eczacınızın ilaç alımı konusundaki uyarılarını asla kulak arkası etmeyin.
Hangileri Aç Karnına Alınmalı
Aç karna alınması gereken ilaçların başında tiroid hormonları ve mide asit pompası engelleyicileri geliyor. Antibiyotiklerin bir kısmının da aç karna alınması şart. Başka hangi ilaçların aç karna alınması gerektiğini uzun uzun listelemek istemiyorum ama bazı diyabet ilaçlarının da mutlaka aç karna alınması gerektiğini hatırlatayım.
Tok karna ya da öğünle birlikte alınması gereken ilaçların başında aspirin ve romatizma tedavisinde kullanılan ağrı kesiciler geliyor. Parrasetamol veya dipiron içeren ağrı kesiciler ise aç karna alınabiliyor. Romatizmal ağrıların tedavisinde kullanılan ilaçların çoğunun tok karna alınması mideyi korumak açısından önemli. Bazı antibiyotikleri (Ciprofloxacin, Klaritromisin) bulantı yaptığı için tok karna almakta fayda var.
Su ile İçilen:
İlaçları genelde suyla içmeniz gerekiyor. Mesela kolesterol ilaçlarını kullanırken bol su içmeniz özellikle tavsiye ediliyor. Kolesterol ilaçlarının özellikle greyfurt suyu ile birlikte kullanılmaması gerektiğini de hatırlatalım.
Greyfurt suyuyla birlikte kullanılması sakıncalı olduğu bilinen ilaçlar listesinde bazı tansiyon ilaçlarının ve ağrı kesicilerin de bulunduğunu unutmayalım. Prensip olarak hiçbir ilacı alkollü içeceklerle almayın.
Alkol bir taraftan ilaçların etkisini önlerken, diğer taraftan güçlü zararlı etkilere yol açıyor. Ayrıca bazı ilaçların alkolün vücuttaki etkilerini güçlendirip artırdığı da biliniyor.
İlaç kullanırken ilaç güvenliği konusuna dikkat etmek önemlidir. Eski hekimlere göre, “ilaçlar iki ucu keskin bıçaklardır” ve onlardan yarar göreceğim derken zararlı çıkmanız da mümkündür.
Bu nedenle ilaçları daima talimatnamesinde yazdığı gibi kullanın.
Talimatnameyi okuyun
Herhangi bir ilacı aç mı tok mu kullanacağınız konusunda kararsız kalırsanız kutuda yazılı kullanma talimatını okuyun. Bu talimatlardaki bilgiler kesinlikle doğrudur. Çünkü içeriği sağlık bakanlığı tarafından denetlenmektedir.
Talimatnamelerde ilacın ne zaman alınacağı yanında hangi ilaçlarla alınmayacağı, dozunun ne olacağı, ne gibi yan etkilerinin ya da ne gibi zararlı sonuçlarının olabileceği de yazılıdır. Yazılı bilgilerle tatmin olmaz ya da anlayamadığınız bir nokta olursa eczacınızla konuşun.
Kutusunda muhafaza edin
İlaç kullanımında birkaç önemli nokta daha var: Bazı ilaçlar besin destekleriyle birlikte kullanıldıklarında yan etkiler ortaya çıkabilir. Yeni bir ilaca başlarken kullandığınız besin desteklerini doktorunuza hatırlatın.
Daha önceden kullan-dığınız bazı ilaçlar ile yeni başlayacağınız bir ilaç geçimsizlik oluşturabilir. Eskiden kullandığınız ilaçları da doktorunuza hatırlatmalısınız.
İlaçları orijinal kutularından muhafaza etmeli, kutu kapaklarını açık bırakmamalı, nemli ortamlarda ilaç saklamamalı, kullanım tarihi geçen ilaçları tuvalete atmalı, herhangi bir yan etki gördüğünüzde hemen doktorunuz veya eczacınızla konuşmalısınız.