Magazin Editor
Magazin Habercisi
Bugunlerde market raflarında sutsuz sut dahil onlarca tur var. Laktoz intoleransı ve sut alerjisi kol geziyor. Secimi neye gore yapmalı? Hangi sut daha iyi?
Sokaklarda guğumle sut satılan devir kapanalı cok oldu. Sutler sadece kutuya girmekle kalmadı. Hızla ceşitlendi. Laktozsuz sut onceleri hayaldi şimdi gercek. Hayvansal kokenli olmayan sut turleri giderek yaygınlaşıyor: Soya sutu, pirinc sutu, badem sutu.. Dileyene yulaf sutu, buğday sutu. Belki inanmayacaksınız ama kenevirden yapılan sut bile var.
Bitkisel kokenli sutler son yıllarda populerliğini arttırdı.
Kim sut icmemeli?
Bazıları laktoz intoleransı denen bir sorun nedeniyle doğal sut icemez. Laktoz icermeyen sutler ozellikle boylelerine uygun bir secim. Kimi de sute alerjik. Bunlar doğal sut
icemedikleri gibi işlenmiş sut urunleri bile tuketemezler. Bitkilerden uretilen yapay sutler bu durumda makul bir secenek.Beslenme uzmanları hem doğal hem de laktozdan arındırılmış inek sutu icin aşağı yukarı aynı fikirde: İnek sutu tam bir kalsiyum deposu. D vitamini yonunden zengin. Protein desen bol. Kısaca sut vazgecilecek gibi değil. Ozellikle yetişme cağında bol bol iciniz.
Laktoz intoleransı nedir?
Laktaz sut şekeri laktozu sindiren enzim. Yeterince laktaz uretilemiyorsa icilen sutu hazmetmek neredeyse kabusa donuşuyor. Sindirim sisteminde işlenemeyen laktoz ishal ve bulantı yapıyor. Midede şişme, gaz oluşumu goruluyor. Bu tabloya kısaca laktoz intoleransı deniyor.
Laktoz intoleransı yaş ilerledikce ortaya cıkabilir.
Laktoz intoleransı duzeyi değişir. Kimi ara sıra kimi gunde bir bardak sut icebilir. Bazıları icmeyi bırakın sut gormeye bile tahammul edemez. Laktaz uretimi kiminde az kiminde kiminde cok gercekleşen kişisel bir ozellik.
Laktaz uretimi ilerleyen yaşla azalıyor. Cocukken lıkır lıkır sut icen biri yetişkin yaşlarında laktoz intoleransı yaşayabilir.
Nasıl onlenir?
Laktaz uretimi kişisel bir ozellik olduğuna gore, icebildiğiniz sut miktarına dikkat edebilirsiniz. Az veya cok (ne kadar olursa olsun) doğal sut icilemiyorsa zorlamanın anlamı yok. Sut icerken bir şeyler atıştırmak laktoz intoleransı belirtilerini hafifletebilir. Marketlerde laktozdan arındırılmış sut bulmak olanaklı. Laktozsuz sutle doğal sut arasında tat / lezzet farkı yok.
Sut alerjisi nedir?
Sut alerjisi ile laktoz intoleransı genellikle karıştırılır.
Laktoz intoleransı sindirim sisteminde laktozun sindirilememesiyle ilişkili. Oysa sut alerjisi bağışıklık sistemini ilgilendiriyor. Nadir rastlanan sağlık sorunlarından.
Sut alerjisi cok şiddetli mide ağrılarına neden olabilir.
Bu sorunda bağışıklık sistemi sutte bulunan bir proteini yabancı madde kabul ediyor. Onunla savaşmak icin antikor uretmeye başlıyor.
Belirtileri ne?
Ciltte kabartı. Kaşıntı. Gaz. Burun akması. Nefes almada zorluk. Sut alerjisi ve laktoz intoleransı belirtileri benzer olunca karışıklık kacınılmaz.
Sut alerjisi tehlikeli olabilir. Sute alerjiniz olduğunu duşunuyorsanız hemen uzmana başvurmalı, alerji testi yapılmasını istemelisiniz. Bu sorun uzman yardımı almayı gerektirir. Kendi başınıza tanı koyamazsınız.
Bitkisel sut yararlı mı?
Bitkilerden uretilen sutler laktoz intoleransı olanlar icin guvenli bir secenek olabilir. Sut sevmeyenler veya icmek istemeyenler deneyebilir.
Sağlık dışında gerekcelerle sut icmeyenlerle vejetaryen goruşu benimseyenler de bitkisel sutleri tercih ediyor.
Bitkisel sutlerin ceşitliliği dikkat cekici. Yulaf, Buğday, Patates, Kenevir.. “Yeni başlayanlar icin sutsuz yaşam” kitabının yazarı Suzanne Havala Hobbs oteden beri bilinen soya, badem ve pirinc sutunu şoyle anlatmış:
“Sutsuz sutler tat ve kıvam yonunden farklı. Soya sutu inek sutunden daha kıvamlı. Pirinc sutu daha narin ve ince. Rengi beyaz. Oysa soya ve badem sutu hafif bej olur. İcerken badem tadı alabilirsiniz.”
Başka besin başka etki demektir. Protein, vitamin iceriği ve icim kalitesi yonunden doğal inek sutune en yakın olan kuşkusuz laktozu giderilmiş inek sutu. Ama gercekten sut sevmiyorsanız veya icmek istemiyorsanız ozellikle vitamin takviyeli bitkisel sut alternatifleri kalsiyum ve D vitamini acığını kapamada bire bir.
Bitkisel sut takviyesi nedir?
Doğal sutun icerik ve kalitesine yaklaşmak icin bitkisel sutlere kalsiyum, vitamin ekleniyor. Bitkisel sute eklenen takviyeler sut paketlerine acıklama olarak yazılıyor. Paket yazılarını inceleyerek bilgi edinmek en iyisi.
Sute kalsiyum eklemek demişken, bunun da birden fazla yolu olduğunu belirtmeliyiz. Orneğin soya sutu kalsiyum karbonat takviyeliyse daha kolay sindirilir. Trikalsiyum fosfat eklenen soya sutunun sindirimi daha zor olur.
Uzmanlar inek sutunden kacınan vejetaryenlere B12 vitamin takviyeli bitkisel sutler oneriyor. B12 kırmızı kan hucresi yapımı icin gerekli. B12 peynirde, yumurtada, ette bolca var ama vejetaryenler hayvansal besinlerden uzak duruyor.
En iyi bitkisel sut hangisi?
Bitkisel sutlerin protein iceriği ve niteliği değişken. Uzmanlara gore inek sutune en yakın olan soya, en uzak olan pirinc sutu.
Hangi sutte ne kadar protein var?
Bir bardak inek sutunde yaklaşık 8 gr. protein var. Soya sutu icin bu miktar 5 – 10 gr. arasında değişiyor. Bir bardak badem sutu 1 gram protein iceriyor. Pirinc sutu ucacak kadar hafif: Bardak başına protein miktarı yalnıza 0.28 – 1 gr.
Soya sutunun bu noktada avantajı buyuk: Protein iceriği inek sutu gibi eksiksiz. İnsan bedeninde uretilemeyen (mutlaka dışarıdan alınması gereken) onemli aminoasitlerin tamamını bulunduruyor. Bunlar hayvansal kokenli bileşenler ama (istisnai ve doğal olarak) soyada hepsi var. Soya sutu ozellikle protein iceriğiyle inek sutune iyi bir alternatif.
Bitkisel sutlerde kolesterol var mı?
Tam, yarım yağlı veya az yağlı inek sutu doymuş yağlar ve kolesterol icerir. Yağdan kacınmak oncelikse, yağ iceriği arındırılmış sutler tercih edilebilir. Soya, badem ve pirinc sutu (bitki kokenli sutler) kolesterol icermez.
Bitkisel sutle sutlac pişer mi?
Bitkisel sutlerin kullanım alanı icmekle, kahveye eklemekle , kahvaltıda mısır gevreğine karıştırıp yemekle kısıtlı değil. Bitkisel sutler kokteyl, dondurma, pure, sos, corba gibi sutle pişirilen yemeklere de uygun.
Bitkisel sutle yemek tarifi uygularken bir bardak inek sutu gereken yerde bir bardak soya sutu kullanabilirsiniz. Soya sutu esnektir. Sutlu yemeklerin tumu (tatlı dahil) soya sutuyle hazırlanabilir. Oysa pirinc sutu ince kıvamlı olduğu icin sutlu tatlılara pek uymaz.
Bitkisel sutlerin bitki kokenli aromaları ozellikle vanilya, cikolata esintili olabilir. Kek, kurabiye, krep, waffle, muffin pişirirken bu tur aromalı (badem gibi) bitkisel sutler kullanılabilir.
Bitkisel sut donunca ne yapmalı?
Bitkisel sutu buzluğa koymamak en doğrusu. Bitkisel sut donup cozulmeyle bozulmaz, tadı değişmez ama kıvamını kaybeder.
Sokaklarda guğumle sut satılan devir kapanalı cok oldu. Sutler sadece kutuya girmekle kalmadı. Hızla ceşitlendi. Laktozsuz sut onceleri hayaldi şimdi gercek. Hayvansal kokenli olmayan sut turleri giderek yaygınlaşıyor: Soya sutu, pirinc sutu, badem sutu.. Dileyene yulaf sutu, buğday sutu. Belki inanmayacaksınız ama kenevirden yapılan sut bile var.
Kim sut icmemeli?
Bazıları laktoz intoleransı denen bir sorun nedeniyle doğal sut icemez. Laktoz icermeyen sutler ozellikle boylelerine uygun bir secim. Kimi de sute alerjik. Bunlar doğal sut
icemedikleri gibi işlenmiş sut urunleri bile tuketemezler. Bitkilerden uretilen yapay sutler bu durumda makul bir secenek.Beslenme uzmanları hem doğal hem de laktozdan arındırılmış inek sutu icin aşağı yukarı aynı fikirde: İnek sutu tam bir kalsiyum deposu. D vitamini yonunden zengin. Protein desen bol. Kısaca sut vazgecilecek gibi değil. Ozellikle yetişme cağında bol bol iciniz.
Laktoz intoleransı nedir?
Laktaz sut şekeri laktozu sindiren enzim. Yeterince laktaz uretilemiyorsa icilen sutu hazmetmek neredeyse kabusa donuşuyor. Sindirim sisteminde işlenemeyen laktoz ishal ve bulantı yapıyor. Midede şişme, gaz oluşumu goruluyor. Bu tabloya kısaca laktoz intoleransı deniyor.
Laktoz intoleransı duzeyi değişir. Kimi ara sıra kimi gunde bir bardak sut icebilir. Bazıları icmeyi bırakın sut gormeye bile tahammul edemez. Laktaz uretimi kiminde az kiminde kiminde cok gercekleşen kişisel bir ozellik.
Laktaz uretimi ilerleyen yaşla azalıyor. Cocukken lıkır lıkır sut icen biri yetişkin yaşlarında laktoz intoleransı yaşayabilir.
Nasıl onlenir?
Laktaz uretimi kişisel bir ozellik olduğuna gore, icebildiğiniz sut miktarına dikkat edebilirsiniz. Az veya cok (ne kadar olursa olsun) doğal sut icilemiyorsa zorlamanın anlamı yok. Sut icerken bir şeyler atıştırmak laktoz intoleransı belirtilerini hafifletebilir. Marketlerde laktozdan arındırılmış sut bulmak olanaklı. Laktozsuz sutle doğal sut arasında tat / lezzet farkı yok.
Sut alerjisi nedir?
Sut alerjisi ile laktoz intoleransı genellikle karıştırılır.
Laktoz intoleransı sindirim sisteminde laktozun sindirilememesiyle ilişkili. Oysa sut alerjisi bağışıklık sistemini ilgilendiriyor. Nadir rastlanan sağlık sorunlarından.
Sut alerjisi cok şiddetli mide ağrılarına neden olabilir.
Bu sorunda bağışıklık sistemi sutte bulunan bir proteini yabancı madde kabul ediyor. Onunla savaşmak icin antikor uretmeye başlıyor.
Belirtileri ne?
Ciltte kabartı. Kaşıntı. Gaz. Burun akması. Nefes almada zorluk. Sut alerjisi ve laktoz intoleransı belirtileri benzer olunca karışıklık kacınılmaz.
Sut alerjisi tehlikeli olabilir. Sute alerjiniz olduğunu duşunuyorsanız hemen uzmana başvurmalı, alerji testi yapılmasını istemelisiniz. Bu sorun uzman yardımı almayı gerektirir. Kendi başınıza tanı koyamazsınız.
Bitkisel sut yararlı mı?
Bitkilerden uretilen sutler laktoz intoleransı olanlar icin guvenli bir secenek olabilir. Sut sevmeyenler veya icmek istemeyenler deneyebilir.
Sağlık dışında gerekcelerle sut icmeyenlerle vejetaryen goruşu benimseyenler de bitkisel sutleri tercih ediyor.
Bitkisel sutlerin ceşitliliği dikkat cekici. Yulaf, Buğday, Patates, Kenevir.. “Yeni başlayanlar icin sutsuz yaşam” kitabının yazarı Suzanne Havala Hobbs oteden beri bilinen soya, badem ve pirinc sutunu şoyle anlatmış:
“Sutsuz sutler tat ve kıvam yonunden farklı. Soya sutu inek sutunden daha kıvamlı. Pirinc sutu daha narin ve ince. Rengi beyaz. Oysa soya ve badem sutu hafif bej olur. İcerken badem tadı alabilirsiniz.”
Başka besin başka etki demektir. Protein, vitamin iceriği ve icim kalitesi yonunden doğal inek sutune en yakın olan kuşkusuz laktozu giderilmiş inek sutu. Ama gercekten sut sevmiyorsanız veya icmek istemiyorsanız ozellikle vitamin takviyeli bitkisel sut alternatifleri kalsiyum ve D vitamini acığını kapamada bire bir.
Bitkisel sut takviyesi nedir?
Doğal sutun icerik ve kalitesine yaklaşmak icin bitkisel sutlere kalsiyum, vitamin ekleniyor. Bitkisel sute eklenen takviyeler sut paketlerine acıklama olarak yazılıyor. Paket yazılarını inceleyerek bilgi edinmek en iyisi.
Sute kalsiyum eklemek demişken, bunun da birden fazla yolu olduğunu belirtmeliyiz. Orneğin soya sutu kalsiyum karbonat takviyeliyse daha kolay sindirilir. Trikalsiyum fosfat eklenen soya sutunun sindirimi daha zor olur.
Uzmanlar inek sutunden kacınan vejetaryenlere B12 vitamin takviyeli bitkisel sutler oneriyor. B12 kırmızı kan hucresi yapımı icin gerekli. B12 peynirde, yumurtada, ette bolca var ama vejetaryenler hayvansal besinlerden uzak duruyor.
En iyi bitkisel sut hangisi?
Bitkisel sutlerin protein iceriği ve niteliği değişken. Uzmanlara gore inek sutune en yakın olan soya, en uzak olan pirinc sutu.
Hangi sutte ne kadar protein var?
Bir bardak inek sutunde yaklaşık 8 gr. protein var. Soya sutu icin bu miktar 5 – 10 gr. arasında değişiyor. Bir bardak badem sutu 1 gram protein iceriyor. Pirinc sutu ucacak kadar hafif: Bardak başına protein miktarı yalnıza 0.28 – 1 gr.
Soya sutunun bu noktada avantajı buyuk: Protein iceriği inek sutu gibi eksiksiz. İnsan bedeninde uretilemeyen (mutlaka dışarıdan alınması gereken) onemli aminoasitlerin tamamını bulunduruyor. Bunlar hayvansal kokenli bileşenler ama (istisnai ve doğal olarak) soyada hepsi var. Soya sutu ozellikle protein iceriğiyle inek sutune iyi bir alternatif.
Bitkisel sutlerde kolesterol var mı?
Tam, yarım yağlı veya az yağlı inek sutu doymuş yağlar ve kolesterol icerir. Yağdan kacınmak oncelikse, yağ iceriği arındırılmış sutler tercih edilebilir. Soya, badem ve pirinc sutu (bitki kokenli sutler) kolesterol icermez.
Bitkisel sutle sutlac pişer mi?
Bitkisel sutlerin kullanım alanı icmekle, kahveye eklemekle , kahvaltıda mısır gevreğine karıştırıp yemekle kısıtlı değil. Bitkisel sutler kokteyl, dondurma, pure, sos, corba gibi sutle pişirilen yemeklere de uygun.
Bitkisel sutle yemek tarifi uygularken bir bardak inek sutu gereken yerde bir bardak soya sutu kullanabilirsiniz. Soya sutu esnektir. Sutlu yemeklerin tumu (tatlı dahil) soya sutuyle hazırlanabilir. Oysa pirinc sutu ince kıvamlı olduğu icin sutlu tatlılara pek uymaz.
Bitkisel sutlerin bitki kokenli aromaları ozellikle vanilya, cikolata esintili olabilir. Kek, kurabiye, krep, waffle, muffin pişirirken bu tur aromalı (badem gibi) bitkisel sutler kullanılabilir.
Bitkisel sut donunca ne yapmalı?
Bitkisel sutu buzluğa koymamak en doğrusu. Bitkisel sut donup cozulmeyle bozulmaz, tadı değişmez ama kıvamını kaybeder.