TYT Tarih - Tarihin Tanımı Ders Notu
Tarihin Tanımı
[FONT=&]İnsan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, kültür ve uygarlıklarını, sosyo-ekonomik yapılarını neden-sonuç ilişkisi içerisinde yer ve zaman göstererek inceleyen, elde ettiği bulguları, belgelere dayanarak objektif bir şekilde açıklayan sosyal bilim dalına tarih denir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarihi Olaylar İncelenirken Uyulması Gereken Kurallar
[/FONT]
[FONT=&]Objektifliğin sağlanması için aşağıdaki şartlara uyulmalıdır :
[/FONT]
Tarih Öncesi Devirler
[FONT=&]İnsanların yeryüzünde faaliyet göstermeye başlamasından M.Ö. 3000 yıllarında Sümerler tarafından yazının bulunmasına kadar geçen döneme Tarih Öncesi Devirler denir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarih öncesi devirlerle ilgili bilinmesi gereken bazı özellikler şunlardır :
[/FONT]
Taş Devirleri
1. Eski Taş Devri (Paleolitik)
[FONT=&]Yontma Taş Dönemi’ni içine alan Paleolitik Devir’de insanlar;
[/FONT]
2. Yeni Taş Devri (Neolitik)
[FONT=&]Cilalı Taş Devri diye de adlandırılan Neolitik Devirde tarımsal faaliyetler başlamıştır. Bu gelişme sonucunda insanlar;
[/FONT]
Maden Devirleri
[FONT=&]Maden Devirleri Bakır, Tunç ve Demir Devirleri şeklinde üçe ayrılır. Ateşin bulunması madenlerin kullanılmasına ortam hazırlamıştır. Demirin bulunması ve işlenmesi, insanlık tarihinde çok önemli gelişmelere ortam hazırlamıştır.
[/FONT]
[FONT=&]Demirin yüksek ısıda işlenmesi sanayinin gelişmesine neden olmuştur. Tunç Devri’nde önce şehir devletleri sonra da büyük devletler kurulmuş, Demir Devri’nde ticaret hızlanmış ve toplumların birbirleriyle ilişkileri artmıştır.
[/FONT]
Tarih Çağları
[FONT=&]M.Ö. 3000’li yıllarda Sümerlerin yazıyı bulmalarıyla başlayıp günümüze kadar devam eden döneme Tarih Çağları denilmiştir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarihin çağlara ayrılmasında toplumları etkileyen önemli sosyal ve ekonomik gelişmeler dikkate alınmıştır. Tarih çağları İlkçağ (M.Ö. 3000 – 375), Ortaçağ (375 – 1453), Yeniçağ (1453 – 1789), Yakınçağ (1789 – …..) şeklinde ayrılmıştır.[/FONT]
Tarihin Tanımı
[FONT=&]İnsan topluluklarının geçmişteki yaşayışlarını, kültür ve uygarlıklarını, sosyo-ekonomik yapılarını neden-sonuç ilişkisi içerisinde yer ve zaman göstererek inceleyen, elde ettiği bulguları, belgelere dayanarak objektif bir şekilde açıklayan sosyal bilim dalına tarih denir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarihi Olaylar İncelenirken Uyulması Gereken Kurallar
[/FONT]
- Olaylar, neden-sonuç ilişkisi içerisinde incelenmelidir.
- Olayın geçtiği yer ve zaman belirtilmelidir.
- Olayda rolü olan kişilerin katkılarının doğru olarak değerlendirilebilmesi için olayın geçtiği günün şartları göz önünde bulundurulmalıdır.
- Olayın geçtiği yerde araştırma yapılmalıdır.
- Olaylar objektif olarak değerlendirilmelidir.
[FONT=&]Objektifliğin sağlanması için aşağıdaki şartlara uyulmalıdır :
[/FONT]
- Olayın üzerinden belli bir süre geçmelidir.
- Olay, meydana geldiği günün değer yargıları göz önüne alınarak incelenmeli, günümüzün değer yargıları ile yorumlanmamalıdır.
- Kaynak taraması yapılmalıdır.
Tarih Öncesi Devirler
[FONT=&]İnsanların yeryüzünde faaliyet göstermeye başlamasından M.Ö. 3000 yıllarında Sümerler tarafından yazının bulunmasına kadar geçen döneme Tarih Öncesi Devirler denir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarih öncesi devirlerle ilgili bilinmesi gereken bazı özellikler şunlardır :
[/FONT]
- Tarih öncesi devirlerle ilgili yazılı belgeler olmadığından insan topluluklarının bıraktığı kalıntılar kullanılarak bilgi toplanabilmiştir.
- Tarih öncesi devirler, insanların kullandıkları araç ve gereçlere göre dönemlere ayrılmıştır.
- Tarih öncesi devirlerin başlama ve bitişleri bölgelere göre farklılıklar göstermiştir.
- Tarih öncesi devirler Mısır hariç normal seyrini izlememiştir. Bunun nedeni göçler sonucunda uygarlık alanında ileri toplumların diğer toplulukları etkilemesidir.
Taş Devirleri
1. Eski Taş Devri (Paleolitik)
[FONT=&]Yontma Taş Dönemi’ni içine alan Paleolitik Devir’de insanlar;
[/FONT]
- Küçük gruplar halinde avcılık ve toplayıcılıkla hayatlarını devam ettirmişlerdir. Üretim faaliyetleri başlamamıştır.
- Taştan, ağaçtan ve kemikten ilk defa araç – gereç yapımına başlamışlardır.
- Ateşi bularak ısınma, pişirme ve aydınlanmada kullanmışlardır.
- Mağaralarda yaşamışlar ve duvarlara çeşitli resimler yapmışlardır.
2. Yeni Taş Devri (Neolitik)
[FONT=&]Cilalı Taş Devri diye de adlandırılan Neolitik Devirde tarımsal faaliyetler başlamıştır. Bu gelişme sonucunda insanlar;
[/FONT]
- Üretici duruma geçmişler, toplayıcılıktan kurtulmuşlardır.
- Göçebelikten yerleşik hayata geçmişlerdir. Su kenarlarında köyler kurarak toplumsal hayatı başlatmışlardır.
- Ticaret faaliyetlerini başlatmışlardır.
- Hayvanları evcilleştirmişlerdir.
- Keten, kenevir gibi bitkiler yetiştirmişler ve dokumacılık faaliyetlerini başlatmışlardır.
- Yiyecek ve içeceklerini korumak için topraktan kaplar yapmışlardır. Topraktan ev eşyası yapmışlar ve seramik sanatını başlatmışlardır.
Maden Devirleri
[FONT=&]Maden Devirleri Bakır, Tunç ve Demir Devirleri şeklinde üçe ayrılır. Ateşin bulunması madenlerin kullanılmasına ortam hazırlamıştır. Demirin bulunması ve işlenmesi, insanlık tarihinde çok önemli gelişmelere ortam hazırlamıştır.
[/FONT]
[FONT=&]Demirin yüksek ısıda işlenmesi sanayinin gelişmesine neden olmuştur. Tunç Devri’nde önce şehir devletleri sonra da büyük devletler kurulmuş, Demir Devri’nde ticaret hızlanmış ve toplumların birbirleriyle ilişkileri artmıştır.
[/FONT]
Tarih Çağları
[FONT=&]M.Ö. 3000’li yıllarda Sümerlerin yazıyı bulmalarıyla başlayıp günümüze kadar devam eden döneme Tarih Çağları denilmiştir.
[/FONT]
[FONT=&]Tarihin çağlara ayrılmasında toplumları etkileyen önemli sosyal ve ekonomik gelişmeler dikkate alınmıştır. Tarih çağları İlkçağ (M.Ö. 3000 – 375), Ortaçağ (375 – 1453), Yeniçağ (1453 – 1789), Yakınçağ (1789 – …..) şeklinde ayrılmıştır.[/FONT]