Kıl Dönmesi (Plonidal Sinüs) Nedir? Kıl Dönmesi Tedavisi Nasıldır?

[h=2]Kıl Dönmesi Nedir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi yani pilonidal sinüs genellikle saç ve cilt döküntülerinin cilt altında oluşturduğu anormal bir ceptir. Latince kıl anlamına gelen Pilus ve yuva anlamına gelen nidus kelimelerinden türetilmiştir. Enseden, sırttan dökülen kıllar kuyruk sokumu bölgesinde toplanarak kılın yapısı gereği cilt altına girebilir. Kıllar düz bir boru şeklinde değildir. Üzerinde aynı başaklardaki dikenler gibi tek yönde çıkıntılar vardır. Tirbuşon gibi deri altına giren kıllar cilt altında yuvalanarak cilt rahatsızlığı oluşturmaktadır. Kılın deri içinde yuva yapmasıyla ortaya çıkan kronik enfeksiyon kıl dönmesi olarak tarif edilir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Vücudun Hangi Bölgesinde Ortaya Çıkar?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi genellikle kuyruk sokumu bölgesinde ortaya çıkar. Kuyruk sokumu bölgesinde biriken döküntüler cilt altına daha rahat girerek yuva yapabilmektedir. Ancak kıl dönmesi sadece kuyruk sokumu bölgesinde ortaya çıkmayabilir. Kuyruk sokumu bölgesinde ortaya çıkan kıl dönmesini göbek deliği bölgesinde meydana gelen kıl dönmeleri takip eder. Kıl dönmesi; koltuk altı, berberlerin parmak araları gibi bölgelerde de görülebilir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Kimlerde Görülür?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi erkeklerde kadınlara göre 3-4 kat daha fazla görülmektedir. Pilonidal sinüs yani kıl dönmesi genellikle 15-35 yaşları arasında sık görülmektedir. 45 yaşından sonra nadiren görülen kıl dönmesi şoförler gibi uzun süre oturmayı gerektiren meslek grupları, berberler, köpek bakıcıları, koyun kırpıcıları ve hareketsiz yaşam süren kişilerde daha fazla görülmektedir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Belirtileri Nelerdir?[/h][FONT=&quot]Enfeksiyon oluşmamışsa kıl dönmesi belirti vermeyebilir. Enfeksiyon gelişen kıl dönmesi belirtileri şunlardır:[/FONT]

• Kıl dönmesinin en sık görülen belirtisi anüsün 3-5 cm yukarısından kalça oluğuna doğru ciltte bir ya da birkaç tane sinüs varlığıdır. Bu sinüsün içerisinde hemen daima serbest kıl, debris ve granülasyon dokusu mevcuttur.
• Akıntı ve kötü koku kronik hastalarında kıl dönmesi belirtisi olarak ön plana çıkar.
• Sinüs ağzının kapandığı durumlarda kıl dönmesi çok ağrılı bir durum olan apseye neden olabilir.
• Derinin kızarması
• Ateş

[h=2]Tedavi Edilmeyen Kıl Dönmesi Başka Hastalıklara Neden Olabilir mi?[/h][FONT=&quot]Uzun süre tedavisiz kalan pilonidal sinüs yani kıl dönmesi vakalarında çok nadirde olsa kanser görülebilir. Bu durumda kanserin nüksü ve hayat beklentisi kötüdür.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Hastalığının Ortaya Çıkış Şekilleri Nelerdir?[/h][FONT=&quot]Akut pilonidal sinüs(kıl dönmesi) apsesi: Sinüs ağızları tıkanır ve ikincil bakteriyel enfeksiyonun eklenmesi ile kalça oluğunun bulunduğu yerde kızarıklık, şişlik, ısı artışı ve şiddetli ağrı ile kendini belli eder. Hastanın ateşi vardır, ama ağrı ön plandadır.[/FONT]

• Kronik pilonidal hastalık: Apse sonrası hastalık kronikleşir. Hastaların çoğu ağrısız bir akıntı tarif eder. Muayenede hafif bir akıntı ve kalça oluğunda sinüs ağızlarının görülmesi ile tanı konulur.
• Kronik tekrarlayan pilonidal sinüs: Kronik hastalık zaman zaman alevlenerek apse tekrarlayabilir. Bu durumda mevcut yerden daha uzakta fistül ağızları görülebilir. Ayırıcı tanıda basit apseler, anorektal fistül, tüberküloz, hidraadenitis gibi hastalıklar akla gelmelidir.

[h=2]Kıl Dönmesi Hastalığının Nedeni Nedir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesinin kesin nedeni belli değildir. Bununla birlikte çoğu pilonidal kistin, cilde nüfuz eden gevşek kıllardan kaynaklandığı görülmektedir. Sürtünme, basınç, sıkı kıyafetler, bisiklete binme, uzun süre oturma veya benzeri aktiviteler sonucu kıllar cildin içine doğru bastırılır. Derinin içinde biriken kıllara yabancı bir madde olarak cevap veren vücut, kılın etrafında bir kist yaratır.[/FONT]
[FONT=&quot]Bazı bebekler sakral gamze denilen kalça kırışıklığının hemen üzerinde bir girintiyle doğarlar. Sakral gamze enfekte olursa, kıl dönmesi rahatsızlığı olabilir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Hastalığının Risk Faktörleri Nelerdir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi için risk faktörleri şunlardır;[/FONT]

• Erkek cinsiyet. Kıl dönmesi erkeklerde kadınlara oranla 4 kat daha fazla görülmektedir.
• Genç yaş. Kıl dönmesi daha çok 20’li yaşlarda ortaya çıkmaktadır.
• Berberlik, köpek bakıcılığı veya koyun kırpıcıları gibi meslekler.
• Hareketsiz yaşam tarzı
• Uzun süreli oturma gerektiren meslekler
• Aşırı kıllı vücut yapısı
• Sert veya kaba saçlara sahip olmak
• Daha önceden kıl dönmesi rahatsızlığı yaşamak

[FONT=&quot]Aşırı kilo veya obezitenin kıl dönmesi hastalığında riski artırdığına dair kesin kanıtlar bulunmamaktadır.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi (Plonidal sinüs)Hastalığı İçin Hangi Doktora Gidilmelidir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi hastaları kuyruk sokumundaki keseyi bazen sivilce zannedilerek yanlış bölüm ve doktorlara gidebilmektedir. Kıl dönmesi hastalığı için genel cerrahi doktoruna gidilmelidir. Kıl dönmesini tedavisi cerrahi yöntemle müdahaledir. Doktor seçimi yapılırken; kalınbağırsağın son bölümü olan rektum ve halk arasında makat olarak bilinen anüs bölgesinin hastalıkları hakkında daha tecrübeli olan Proktoloji uzmanlarının tercih edilmesi önemlidir. Aynı zamanda tedavide cerrahi yöntemler kullanılacağı için tercih edilen hastanenin tıbbi alt yapısının da yeterli olmasına dikkat edilmelidir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Nasıl Teşhis Edilir?[/h][FONT=&quot]Genel Cerrah doktorunun yapacağı fiziki muayene ile kıl dönmesi hastalığının teşhisi rahatlıkla konulabilmektedir. Kalça yarığındaki hassasiyet ve şişlik, apse ve sinüs görünümü kıl dönmesi teşhisi konulabilmesi için yeterlidir.[/FONT]
[FONT=&quot]Enfeksiyon şiddetli ise tanı için kan testleri yapılabilir. Pilonidal kist vakalarında genellikle görüntüleme testlerine gerek yoktur.[/FONT]
[FONT=&quot] [/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Nasıl Tedavi edilir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi tedavisinde amaç;[/FONT]

• Hastanın hastanede az yatması
• Minimum ağrı yaşaması
• Minimum maliyet
• Kısa sürede işe dönüşünün sağlanmasıdır.

[FONT=&quot]Kıl dönmesi tedavisinde altın standart cerrahi tedavidir. Diğer yöntemler cerrahiye alternatif ve tekrarlama oranı yüksek yöntemlerdir.[/FONT]
[FONT=&quot]Cerrahi müdahalenin temel amacı; kıl dönmesi yuvasının tamamen çıkarılması, ameliyat kesi yerinin mümkün olduğunca kalça oluğunu ortasına gelmemesini sağlamaktır. Hastayı ameliyat almadan önce mutlaka enfeksiyonun antibiyotiklerle giderilmesi gerekmektedir. [/FONT]
[FONT=&quot]Kıl dönmesi rahatsızlığında her hastaya uygulayabilecek standart bir cerrahi tedavi yoktur.[/FONT]

• Akut pilonidal sinüs apsesinin(Akut kıl dönmesi) tedavisi acil drenajdır. Çünkü akut kıl dönmesi ciddi enfeksiyon gelişen ağrılı bir durumdur. Apsenin basit drenajı yapılıp daha sonra elektif operasyona hazırlanabilir. Bunun yanında apse kavitesinin üzerindeki cilt kapak şeklinde çıkarılarak yaranın sekonder iyileşmeye bırakılması ile ikincil bir ameliyata gerek kalmadan iyileştirme şansı da yüksektir.
• Kronik pilonidal sinüs(kronik kıl dönmesi) hastalığı tedavisi: Konservatif tedavi seçenekleri denenebilir. Kavite içi fenol, koterizasyon, krioterapi, gümüş nitrat, alkol ile irrite edilerek içerisinin granülasyon dokusu ile dolmasını sağlamaktır. Masrafı azdır. Yara kapanma problemleri yaşanabilir. Nüks %5 kadardır.
• Kistotomi ameliyatı: Sinüs boşluğunun tepe kısmı açılarak yaranın sekonder iyileşmeye bırakıldığı ameliyat çeşididir. Nüksü %5-19 kadardır.
• Primer kapama: Sinüs çıkarılmasından sonra yaranın uç uca dikilmesidir. Nüks oranı %15 dir.
• Kistektomi ve sekonder iyileşme: Kist çıkarıldıktan sonra yaranın açık bırakılarak kapanmasını sağlamaktır 1-2 aylık bir süreçtir ve hemen her gün pansuman gerekmektedir. Nüks oranı %1-6 arasıdır.
• Mikrosinüsektomi: Bu yöntem daha çok küçük sinüsler için tercih edilebilir. Hedef sinüsün kapsülü ile çıkarılıp primer onarılmasıdır. Nüks %15 kadardır.
• Flep yöntemleri: Halk arasında kapalı ameliyat olarak adlandırılan yöntemlerdir. Çıkartılan kist sonrası açılan boşluk uç uca getirilemeyecek kadar geniş ise yan taraflardan doku kaydırılması gerekmektedir. Bu yöntem diğer yöntemlere göre daha üstündür nüks oranları düşüktür. Yara uçlarında gerilik az olduğu için hastaların ağrıları daha azdır ve işe dönüşleri daha çabuktur. Tek dezavantajı ameliyat kesi yerinin biraz daha fazla olmasıdır. Lİmberg flep, rotasyon flebi, Z plasti flebi gibi flepler vardır. Nüks oranları % 0-3 arasındadır.
• Endoskopik pilonidal sinüs tedavisi: Kıl dönmesi ameliyatlarında son kullanılan teknik endoskopik pilonidal sinüs tedavisidir. İnce bir kamera ile kıl dönmesinin oluştuğu bölgeye girilerek lazerden farklı direkt görüş altında sinüs içi termal olarak yakılmaktadır. Ağrısız erken işe dönüş bakımından yeni bir seçenek olarak ön plana çıkmaktadır. Nüks oranları lazere yakındır.

[FONT=&quot]Hastaların ameliyatta yüzükoyun yatar pozisyondadır. Kıl dönmesi ameliyatı lokal anestezi ile yapılacağı gibi, belden uyuşturma denilen spinal veya genel anestezi altında da yapılabilir. Ameliyat öncesi yapılacak anestezi çeşidine; anestezi doktoru, genel cerrah ve hasta beraber karar vermelidir.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Tekrarlar mı?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesi ameliyatından sonra akla en fazla “Kıl dönmesi tekrarlar mı?” sorusu gelmektedir.[/FONT]
[FONT=&quot]Kıl dönmesi ameliyatı sonrasında tekrarlama oranının azaltmak için hastaların dikkat etmesi gereken konular vardır.[/FONT]

• Kişisel ve öncelikle bölgenin hijyenine dikkat edilmelidir.
• Günlük duş alınarak kalça kısmında kıl ve tekstil artıkları temizlemelidir.
• Günlük iç çamaşırları değiştirmelidir.
• Mümkünse ameliyat sonrası enseden başlayarak sırt, kaça kısmı lazer epilasyonla kıllardan arındırmalıdır.
• Kıl dönmesinin geliştiği alana baskı uygulayan uzu süre oturmak gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır.
• Kıl dönmesi ameliyat sonrası hasta kendisini rahat hissetse bile belirli aralıklarla genel cerraha giderek ameliyat bölgesi kontrol ettirilmelidir.

[h=2]Kıl Dönmesi İçin Evde Neler Yapılabilir?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesinin kesin tedavisi ameliyattır. Evde yapılacak bir takım uygulamalar tedaviye yönelik değil ağrı ve şişliğin giderilmesi içindir.[/FONT]

• Ilık su içinde oturmak ağrıyı hafifletebilir ve kistin kötüleşme ihtimalini azaltabilir.
• C vitamini ve çinko takviyeleri iyileşme sürecinde yardımcı olabilir. A vitamini ayrıca doku tamirinde yardımcı olur. Bu takviyelerin alınması ve dozu konusunda kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
• Çay ağacı yağı ve adaçayı yağı, hint yağı gibi uçucu yağlar, kisti yatıştırmaya yardımcı olabileceği yönünde çalışmalar bulunsa da bu tür yağların kıl dönmesine iyi geldiğini kanıtlayan bilimsel veriler bulunmamaktadır.
• Yastık otururken destek ve rahatlık sağlayabilir.
• Düzenli egzersiz, iyileşmeye yardımcı olabilecek kan akışının düzenlenmesine olabilir.

[FONT=&quot]Kıl dönmesiyle ilgili bitkisel ilaç veya doğal ilacı kullanmadan önce doktora danışılmalıdır.[/FONT]
[h=2]Kıl Dönmesi Kendi Kendine Geçer mi?[/h][FONT=&quot]Kıl dönmesin bazen sivilceyi andırabilir. Hastaların bazıları bazen apseyi kendileri patlatabilir. Ancak kıl dönmesi apsesinin patlatılması sorunu çözmemektedir. Kıl dönmesi kistlerinin, irinin yanı sıra saç ve diğer döküntülerle dolu olduğunu ve sıkarak her şeyin çıkarılamayacağı bilinmelidir. Ayrıca yarayı hastanın sıkarak patlatması yeni bir enfeksiyon gelişmesi veya yara izi kalması bakımından risklidir.[/FONT]