[FONT="]Bu ders notumuzda Fizik dersinin Basit Makineler konusu altında; Basit Makineler Nedir? Basit Makinelerin Genel Özellikleri, Kuvvet Kazancı Hesabı, Moment Prensibi, Kaldıraçlarda Hesaplamalar (Destek ortada, Destek uçta, Yük ve destek uçta ise) Makaralarda Hesaplamalar (Sabit makaralar, Hareketli Makaralar) Palangalar, Vida, Dişli, Kasnak, Çıkrık, Eğik Düzlemde Hesaplamalar vb. başlıklar hakkında detaylı bilgileri bulabilirsiniz.[/FONT]
[h=1]BASİT MAKİNELER[/h][FONT="]Bir işi yapmak için gereken kuvveti azaltarak ya da kuvvet uygulamayı kolaylaştırarak,işin yapılmasını basitleştiren bütün yardımcı araçlara basit makineler denir.
Ör: Kaldıraç, makas, el arabası, çıkrık, eğik düzlem vb.[/FONT]
[h=3]Basit Makinelerin Genel Özellikleri :[/h][FONT="]1. Basit makine ile, kuvvetten, hızdan ve yoldan kazanç sağlanabilir. Aynı anda ikisini yapamayız Örneğin yoldan kazanç varsa hızdan veya kuvvetten kayıp vardır.[/FONT]
[FONT="]2. Kuvvet kazancı,Yük kuvvet ile dengede ise,[/FONT]
[FONT="]
[/FONT]
[FONT="]3. İdeal makinede verim daima %100 dür. Ancak sürtünmeden dolayı verim (gerçek hayata) hiçbir zaman %100 verim sağlanamaz.Alınan enerji verilen enerjiden daha azdır. Dolayısıyla %100 verim olmaz.[/FONT]
[FONT="]Bir basit makinenin verimi,[/FONT]
[FONT="]
[/FONT]
[FONT="]4. Basit makinelerde moment ve iş prensipleri geçerlidir.[/FONT]
[h=3]a. Moment Prensibi[/h][FONT="]Sistem denge iken,[/FONT]
[FONT="]Kuvvet . Kuvvet kolu = Yük . Yük kolu
b. İş PrensibiBir cisme uygulanan kuvvet ile, kuvvete paralel yolun çarpımı F kuvvetinin yaptığı işe eşittir.W = F . x dir. İş prensibi ise,Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yolu dur.
[/FONT]
[h=3]KALDIRAÇLAR[/h][h=5]a. Destek ortada[/h][FONT="]Her kaldıraçta bir destek ya da dayanak noktası ve bu dayanak etrafında dönebilecek bir kaldıraç kolu, bir kenarında yükle bu yükü hareket ettirecek kuvvet vardır.[/FONT]
[FONT="]Bir kaldıraçta kuvvetin desteğe olan uzaklığına (y) kuvvet kolu, yükün desteğe uzaklığına (x) yük kolu denir.[/FONT]
Şekilde denge varsa, Momentum kuralları aynen geçerlidir.Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yolu
[FONT="]F . y = P . x dir.[/FONT]
[FONT="]Burada P ile F kuvvetleri paralel olduğu için çubuğa dik bileşenlerini almaya gerek yoktur. Kuvvet kolu, yük kolundan büyük (y > x) ise, kuvvetten kazanç sağlanır ve cisimler ağırlığından daha küçük kuvvetlerle dengede tutulabilirler.[/FONT]
[FONT="]Bu tip basit makinelere örnek olarak pense, makas, tahtarevalli, kerpeten, manivela ve eşit kollu terazi sayılabilir.[/FONT]
b. Destek uçta Eğer destek şeklide görüldüğü gibi uçta ise yine momentum kuralları geçerlidir. Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yoluF . y = P . x dir.Bu tip kaldıraçlarda, y > x olduğundan kuvvetten kazanç sağlanır. El arabası, gazoz açacağı, fındık kırma makinesi, kağıt delgi zımbası bu tip kaldıraca örnek olarak verilebilir.
[h=1]BASİT MAKİNELER[/h][FONT="]Bir işi yapmak için gereken kuvveti azaltarak ya da kuvvet uygulamayı kolaylaştırarak,işin yapılmasını basitleştiren bütün yardımcı araçlara basit makineler denir.
Ör: Kaldıraç, makas, el arabası, çıkrık, eğik düzlem vb.[/FONT]
[h=3]Basit Makinelerin Genel Özellikleri :[/h][FONT="]1. Basit makine ile, kuvvetten, hızdan ve yoldan kazanç sağlanabilir. Aynı anda ikisini yapamayız Örneğin yoldan kazanç varsa hızdan veya kuvvetten kayıp vardır.[/FONT]
[FONT="]2. Kuvvet kazancı,Yük kuvvet ile dengede ise,[/FONT]
[FONT="]
[FONT="]3. İdeal makinede verim daima %100 dür. Ancak sürtünmeden dolayı verim (gerçek hayata) hiçbir zaman %100 verim sağlanamaz.Alınan enerji verilen enerjiden daha azdır. Dolayısıyla %100 verim olmaz.[/FONT]
[FONT="]Bir basit makinenin verimi,[/FONT]
[FONT="]
[FONT="]4. Basit makinelerde moment ve iş prensipleri geçerlidir.[/FONT]
[h=3]a. Moment Prensibi[/h][FONT="]Sistem denge iken,[/FONT]
[FONT="]Kuvvet . Kuvvet kolu = Yük . Yük kolu
b. İş PrensibiBir cisme uygulanan kuvvet ile, kuvvete paralel yolun çarpımı F kuvvetinin yaptığı işe eşittir.W = F . x dir. İş prensibi ise,Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yolu dur.
[/FONT]
[h=3]KALDIRAÇLAR[/h][h=5]a. Destek ortada[/h][FONT="]Her kaldıraçta bir destek ya da dayanak noktası ve bu dayanak etrafında dönebilecek bir kaldıraç kolu, bir kenarında yükle bu yükü hareket ettirecek kuvvet vardır.[/FONT]
[FONT="]Bir kaldıraçta kuvvetin desteğe olan uzaklığına (y) kuvvet kolu, yükün desteğe uzaklığına (x) yük kolu denir.[/FONT]
Şekilde denge varsa, Momentum kuralları aynen geçerlidir.Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yolu
[FONT="]F . y = P . x dir.[/FONT]
[FONT="]Burada P ile F kuvvetleri paralel olduğu için çubuğa dik bileşenlerini almaya gerek yoktur. Kuvvet kolu, yük kolundan büyük (y > x) ise, kuvvetten kazanç sağlanır ve cisimler ağırlığından daha küçük kuvvetlerle dengede tutulabilirler.[/FONT]
[FONT="]Bu tip basit makinelere örnek olarak pense, makas, tahtarevalli, kerpeten, manivela ve eşit kollu terazi sayılabilir.[/FONT]
b. Destek uçta Eğer destek şeklide görüldüğü gibi uçta ise yine momentum kuralları geçerlidir. Kuvvet . Kuvvet yolu = Yük . Yük yoluF . y = P . x dir.Bu tip kaldıraçlarda, y > x olduğundan kuvvetten kazanç sağlanır. El arabası, gazoz açacağı, fındık kırma makinesi, kağıt delgi zımbası bu tip kaldıraca örnek olarak verilebilir.